SAOPŠTENJE ZA JAVNOST CRNI JANUAR: DVADESET DEVETA GODIŠNJICA SOVJETSKE INVAZIJE U BAKUU
SAOPŠTENJE ZA JAVNOST
CRNI JANUAR: DVADESET DEVETA GODIŠNJICA
SOVJETSKE INVAZIJE U BAKUU
Prije dvadeset devet godina, postupajući po naređenjima Komunističke partije SSSR, 26 000 teško naoružanih sovjetskih trupa, opremljenih vojnim borbenim vozilima, napali su Baku, sa namjerom da kazne ljude koji su se okupljali na ulicama, protestujući protiv narušavanja teritorijalnog integriteta Azerbejdžana i zahtijevajući slobodu. Kao rezultat kaznenih operacija ubijeno je preko 130 civila, a 700 je ranjeno, stotine ljudi je uhapšeno i podvrgnuto raznim oblicima fizičkog nasilja. Među žrtvama su bila i djeca, žene, mladići, starci i civili raznih nacionalnosti iz Bakua. Ovaj masakr se u istoriji Azerbejdžana pamti kao „Crni januar“.
Pristrasna i na predrasudama zasnovana politika Komunističke partije i Vlade Sovjetskog Saveza prema azerbejdžanskom narodu izazvali su jako ogorčenje i protest azerbejdžanskog naroda. Prećutna saglasnost Sovjetskih vlasti sa jermenskim pristalicama proširenja, koji su pretendovali na Nagorno-Karabah, sastavni dio Azerbejdžana, već je dozvolila Jermeniji, u periodu 1988-1989, da nasilno protjera preko 250.000 Azerbejdžanaca iz Jermenije.
Nevladina organizacija Hjuman rajts voč (Human Rights Watch) dokumentovala je kako je sovjetska vojska na svojim tenkovima namjerno pregazila i uništila nenaoružane, mirne civile i kako su napali bolnice i jasno označena vozila hitne pomoći i medicinsko osoblje koje je pomagalo ranjenima.
Sljedećeg dana, 21. januara 1990. Hejdar Alijev, Nacionalni lider Azerbejdžana, na konferenciji za predstavnike stranih medija, koja je organizovana u Stalnoj Misiji Azerbejdžana u Moskvi, osudio je agresiju Sovjetskih vlasti na Azerbejdžan i azerbejdžanski narod. Njegova izjava postala je prva politička procjena Crnog januara 1990. godine.
Crni januar postao je prekretnica u istoriji savremenog Azerbejdžana. Sovjetska invazija nije uspjela da ostvari svoj cilj. Azerbejdžanski narod se snažno i dostojanstveno suočio sa tragedijom. Svaki ispaljeni metak isprskao je krvlju lice sovjetskog režima, podrivajući ideje komunizma i totalitarizma. Herojstvo azerbejdžanskog naroda 20. januara 1990. godine učinilo je da konačni kolaps Sovjetskog Saveza postane neizbježan. Dana 18. oktobra 1991. godine Azerbejdžan je povratio svoju nezavisnost.
Nažalost, počinioci tragedije 20. januara prošli su nekažnjeno. Dok je sovjetska i svjetska javnost najoštrije osudila kaznene mere protiv naroda u Tbilisiju u Gruziji 1989. godine i u Viljnusu u Litvaniji 1991. godine, istina o Crnom januaru, usljed mjera koje su preduzimale sovjetske vlasti zadobila je manje svjetske pažnje.
Žrtve Crnog januara počivaju danas u Aleji žrtava u prijestonici Azerbejdžana, Bakuu. Oni su bili među prvima koji su žrtvovali svoje živote za slobodu koju Azerbejdžan danas uživa i te heroje Azerbejdžan nikada neće zaboraviti!
